Jak zrobić domowy ocet jabłkowy z obierek lub całych jabłek?
Ocet jabłkowy jest źródłem witamin, wspomaga odporność, pomaga w odchudzaniu (pektyny), obniża poziom glukozy we krwi, pozytywnie wpływa na krążenie. Jest składnikiem domowych syropów na przeziębienie, płukanek do włosów, toników do twarzy oraz płynów do czyszczenia w sprayu.
Wyróżniamy dwa rodzaje fermentacji:
a.) fermentacja mlekowa – przebiega gdy przeważy ilość bakterii kwasu mlekowego – aby tak się stało do produktu dodajemy sól, słoną wodę (solanka), lub słony produkt mleczny (np. maślanka). Soli dodajemy ok. 15-20g na 1kg produktu/wsadu. Stwarzamy też warunki beztlenowe zamykając szczelnie słoiki.
b.) fermentacja octowa – przebiega gdy przeważy ilość bakterii kwasu octowego – aby tak się stało do produktu dodajemy wodę z cukrem (ok. 4-5 łyżek cukru na 1L wody) oraz fermentujemy produkt w warunkach tlenowych – otwarte słoiki, przykryte tylko przewiewną gazą/tkaniną.
*Ważne: Częstym błędem terminologicznym jest nazywanie octem np. zalanych gotowym octem ziół czy cytrusów – potocznie nazywa się te ciecze „octem ziołowym” czy „octem cytrusowym” podczas gdy są to naprawdę MACERATY octowe: ziołowy macerat octowy i cytrusowy macerat octowy. Zalewanie gotowym octem wsadu to robienie maceratu. Zalewanie wsadu wodą z cukrem i przefermentowanie prowadzi do powstania OCTU. Maceraty są nie tylko octowe: mogą być też alkoholowe, glicerynowe (gliceryt), olejowe. Każda z cieczy wydobywa inne składniki z rośliny którą macerujemy.
Przygotowanie octu – przepis bazowy:
Ocet można zrobić z obierek (np. skórek jabłka) lub całych owoców. Kroimy w plasterki/ grubą kostkę/łódeczki owoce, lub warzywa na ocet. Wkładamy wsad do uprzednio wyparzonych szklanych słoików – wypełniamy słoik do 3/4. Zalewamy wsad wodą z cukrem (w ilości 4-5 łyżek cukru na każdy 1 litr wody). Zostawiamy trochę wolnej przestrzeni – wsad za kilka dni zmniejszy swoją objętość, ale też będzie wypychany do góry. Nie zakręcamy słoików, przykrywamy je za to gęstą gazą lub kawałkiem materiału przytwierdzając nasze „oddychające nakrycie” gumką recepturką. Odstawiamy na co najmniej 3 tygodnie w ciemne miejsce (im wyższa temperatura powietrza tym szybciej powstanie ocet). Najpierw może być widoczna pianka, bąbelki – przebiega fermentacja alkoholowa, dopiero potem następuje fermentacja octowa. Przez ten czas mieszamy 1-2 razy dziennie tak aby wsad był przykryty wodą/lub aby co chwilę inna część pulpy była na wierzchu słoika (aby nie spleśniała część wsadu wystająca ponad wodę). Gdy ocet jest gotowy zlewamy go do czystej, wyparzonej butelki docelowej. Domowy ocet jest bardziej mętny od sklepowego, po przefiltrowaniu klaruje się jeszcze bardziej gdy dłuższy czas postoi na półce (osad opada na dno).
Często pod koniec powstawania octu, gdy już mniej mieszamy, na wierzchu słoika powstaje galaretowata błonka – jest to matka octowa, czyli celuloza wraz z dobrymi bakteriami kwasu octowego. Taką matkę możemy przechować w lodówce, lub od razu wrzucić do kolejnego słoika ze wsadem na ocet – z taką matką octową szybciej i łatwiej powstaje kolejny ocet.
Ocet jabłkowy z obierek/skórek – (ok.300ml octu):
- 2 słoiki o pojemności 400ml
- ok. 500ml wody (2 szklanki)
- 2 łyżki cukru
- obierki/skórki z 4 jabłek
Wyparz słoiki wrzątkiem i odstaw do wyschnięcia. Włóż skórki/obierki z 4 jabłek do 2 słoiczków po ok. 400ml (lub jednego dużego). Na zdjęciu są słoiczki typu wek – z zamykanym wieczkiem (które bardziej się przydaje przy robieniu maceratu), są świetne ponieważ są wąskie i wysokie – co sprawia że mamy mniejszą ilość jabłek wystających ponad wodę, jak również zajmują mniej miejsca niż standardowe słoiki po ogórkach-co ma znaczenie jeśli robimy kilka octów lub maceratów octowych na raz oraz jeśli chcemy zrobić niewielką ilość powyższych. Estetycznie też lepiej wyglądają;)
Odważ w misce ok. 500ml wody (2 szklanki). Wsyp 2 łyżki cukru i dokładnie wymieszaj aż się rozpuści. Tak przygotowaną wodą zalej skórki jabłek, zostawiając nieco przestrzeni od góry słoika. Przykryj słoik kawałkiem gęstej gazy lub materiałem – przytwierdzając to „oddychające nakrycie” gumką recepturką. Przykrywamy słoiki tylko po to aby muszki owocówki nie wlatywały do słoika. Wsad powinien mieć dostęp do powietrza.
Odstawiamy na co najmniej 3 tygodnie/miesiąc w ciemne miejsce (im wyższa temperatura powietrza tym szybciej powstanie ocet). Przez ten czas mieszamy 1-2 razy dziennie tak aby skórki w miarę możliwości cały czas były przykryte wodą (aby nie spleśniało to co wystaje ponad wodę). Gdy ocet jest gotowy przez gęste sitko do herbaty/gazę zlewamy go do czystej, wyparzonej butelki docelowej. Ponieważ nasz wsad-skórki jabłek wchłonęły sporo wody, samego octu wyszło mi ok. 300ml. Domowy ocet jest bardziej mętny od sklepowego.
Ocet jabłkowy z całych jabłek – (ok.800-900ml octu):
- 2 słoiki o pojemności 400ml i 1,5 L
- ok. 1L wody
- 5 łyżek cukru (lub 4 jeśli jabłka są słodkie)
- 4-5 jabłek
Wyparz słoiki wrzątkiem i odstaw do wyschnięcia. Pokrój jabłka w dużą kostkę/ósemki i włóż do obu słoiczków.
Odważ w misce litr wody. Wsyp 4-5 łyżek cukru i dokładnie wymieszaj aż się rozpuści. Tak przygotowaną wodą zalej jabłka, zostawiając sporo przestrzeni od góry słoika. Przykryj słoik kawałkiem gęstej gazy lub materiałem – przytwierdzając to „oddychające nakrycie” gumką recepturką. Przykrywamy słoiki tylko po to aby muszki owocówki nie wlatywały do słoika. Wsad powinien mieć dostęp do powietrza. Odstawiamy na co najmniej 3 tygodnie/miesiąc w ciemne miejsce (im wyższa temperatura powietrza tym szybciej powstanie ocet).
Po kilku dniach wsad jabłkowy zmniejszy swoją objętość ale też będzie wypychany w górę słoika. Pamiętaj zatem aby zamieszać w słoiku 1-2 razy dziennie tak aby co chwilę inna część pulpy jabłkowej była na wierzchu.
Gdy ocet jest gotowy zlewamy go do czystej, wyparzonej butelki docelowej. Ponieważ nasz wsad z całych jabłek, zawierał sporo miąższu, trudniej jest przefiltrować wsad. Ocet filtrowałam przez kilka coraz mniejszych sitek na koniec filtrując przez filtry krążkowe (sączki) do mleka (są lepsze do odcedzania niż łatwo rwące się filtry do kawy). Na zdjęciach poniżej widać:
- białe cedzidło do mleka 2,5L 95 mm (biała miseczka z sitkiem w dnie)
- wkład rzadki do cedzidła 10,5cm (okrągłe, białe sitko z dużymi otworami)
- wkład gęsty do cedzidła 105 mm (okrągła metalowa siateczka z szarą obwódką)
- krążkowe filtry do mleka – sączki 95 mm (aż 200szt w opakowaniu)
Wszystko powyższe kupiłam za 38,50zł tutaj.
Na samym dole znajduje się duża szklana zlewka 600ml. Nad nią umieściłam plastikowy brązowy filtr do kawy (zwężający się ku dołowi pojemnik do którego wkłada się papierowe filtry do kawy)- w którym umieściłam gęsty wkład do cedzidła (okrągła metalowa siatka), a na nim krążkowy filtr do mleka (sączek). Tą część – sączek który leży na siatkowym filtrze będzie trzeba kilka razy wymienić bo się zapcha. Następnie rzadki wkład do cedzidła (biały okrągły wkład z dużymi oczkami) umieściłam w 2,5L cedzidle, a cedzidło umieściłam w/na brązowym filtrze do kawy.
Przelewam pulpę do 2,5L cedzidła i samo się filtruje. Gdy nic już nie kapie do zlewki odstawiam na bok (do miski-by nie kapało) cedzidło z pulpą, przekładam masę która zapycha brązowy filtr do odłożonego na bok cedzidła i wymieniam sączek włożony do brązowego filtra do kawy. Stawiam z powrotem cedzidło na brązowym filtrze i filtruję dalej mieszając pulpę. Mam nadzieję że patrząc na zdjęcia będzie wiadomo o co mi chodzi;)
Produktów kosmetycznych na bazie octu szukaj klikając tag „ocet jabłkowy” poniżej wpisu.
Z gotowego octu wykonać można kolorowe i pięknie pachnące maceraty octowe.
Jeśli podoba Ci się mój blog – możesz postawić mi wirtualną kawę;)
