Jeśli pierwszy raz robisz mydło przeczytaj najpierw ten wpis.
Kokosowe mydło gospodarcze – „Gospodarny Miś” (mydło sodowe)
to mydło NIE nadające się do mycia skóry, jest to mydło gospodarcze czyli do mycia naczyń, dywanów, tapicerki, skóry, blatów itp. Mydło składa się tylko z jednego tłuszczu – oleju kokosowego rafinowanego. Olej kokosowy ma największe właściwości czyszczące oraz bardzo dobrze się pieni. Część wody na ług zastąpiłam octem spirytusowym (pół na pół z wodą) aby gotowe mydło zostawiało mniej osadu. Ponieważ został dodany ocet (który zobojętnia część wodorotlenku) należy dodać więcej NaOH niż wynika to z bazowego przepisu wpisanego w SoapCalc.
Gotowe mydło z małych foremek np. jak u mnie – muszelek można używać do zapierania plam na tkaninach. Resztę mydła można sproszkować (zetrzeć na dużych oczkach tarki) i przechowywać w pojemniku – odmierzając z niego w miarę potrzeby kolejne porcje na płyn do naczyń lub różne wersje pasty czyszczącej (przepisy pod koniec wpisu). Foremki misie po 3,50zł kupiłam tutaj.
Receptura na kokosowe mydło gospodarcze – „Gospodarny miś” (z 500g tłuszczy):
- woda destylowana – 93,01g
- ocet spirytusowy 10%-owy – 93,01g
- wodorotlenek sodu NaOH – 97,81g
- olej kokosowy rafinowany – 500g
– Temp.łączenia: tłuszcz – 35°C ; ług – 37°C
– Szybko gęstnieje, od wlania ługu do przełożenia do foremek już gęstej masy minęło 10 minut!
– Wyjęte z foremek po 4,5h
– porcja wystarczyła do wypełnienia 2szt. foremek misiów i 9szt. małych foremek muszelek.
Poniżej znajduje się przepis wygenerowany przez SoapCalc. Zwróć uwagę na to że musimy zmodyfikować ten przepis (ilość NaOH) ze względu na dodatek octu!

Jak obliczyć prawidłową ilość potrzebnego NaOH aby przetłuszczenie nie uległo zmianie (tu jest to bardzo ważne ponieważ mydło gospodarcze ma mieć przetłuszczenie 0%)?
Z masy molowej kwas vs wodorotlenek wynika że:
– 1g kw.octowego (CH3COOH) neutralizuje 0,666g wodorotlenku sodu (NaOH) lub 0,934g wodorotlenku potasu (KOH) ;
Najpierw musimy obliczyć ilość „czystego” kwasu jakiego chcemy użyć w wodzie na ług. Do tego kokosowego mydła gospodarczego dodajemy octu spirytusowego 10%ego (w takim stężeniu jest sklepowy ocet-ma być spirytusowy a nie jabłkowy). W 100g octu spirytusowego 10%ego jest 10g kwasu octowego. W naszym mydle używamy octu i wody w proporcjach pół na pół – czyli połowę wyliczonej w Soapcalc wody zastępujemy octem spirytusowym. Program wyliczył że potrzebne jest 186,02g wody, połowę zastępujemy octem zatem dodamy 93,01g wody destylowanej i 93,01g octu. Produktem wymieszania octu 10%ego z wodą jest mieszanina o stężeniu 5% – „ocet 5%owy”. Mamy zatem 186,02g „octu 5%ego”. Teraz możemy obliczyć z proporcji ilość „czystego” kwasu octowego:
186,02g – 100%
x – 5%
x = 9,301g „czystego” kw. octowego
skoro wiemy że 1g kw. octowego neutralizuje 0,666g NaOH to możemy obliczyć że 9,301g kw.octowego zneutralizuje nam w tym mydle 6,194g NaOH (9,301g * 0,666g).
Do wyliczonej przez Soapcalc ilości NaOH – 91,62g dodajemy jeszcze wyliczone 6,194g NaOH (ponieważ tyle zneutralizuje nam ocet, a nie chcemy aby przetłuszczenie mydła się zmieniło). Daje nam to ostateczną ilość 97,81g NaOH.
Wykonanie mydła gospodarczego:
1. Przygotuj miejsce pracy, foremki, składniki;
2.W dużym, wysokim naczyniu misce/zlewce dokładnie odważ na wadze 500g oleju kokosowego;
3. Zacznij podgrzewać tłuszcz kokosowy w kąpieli wodnej tj. wkładamy miskę/zlewkę do dużego garnka z gorącą wodą. Podgrzewamy aż do rozpuszczenia do ok. 40-50°C, w miarę potrzeby woda w garnku może być podgrzewana na płycie kuchennej, następnie wyłączamy grzanie i zostawiamy zlewkę w ciepłej wodzie, tłuszcz trochę ostygnie podczas robienia i studzenia ługu;
4. Gdy tłuszcz się roztapia odważ wodę i ocet (każdego po 93,01g) w solidnym szklanym (szkło borokrzemianowe) zaparzaczu lub zlewce;
5. Załóż rękawiczki i odważ 97,81g wodorotlenku sodu NaOH np. w plastikowym kubku/zlewce;

6. Włącz wyciąg/otwórz okna, załóż jeszcze okulary ochronne i ewentualnie maseczkę, włóż szklany zaparzacz/zlewkę z wodą i octem do zlewu lub postaw na płytkach na tarasie i powoli wsyp NaOH aby powstał ług. Pozostaw w przewiewnym miejscu aż do całkowitego rozpuszczenia (możesz zamieszać metalową łyżką – nie zdejmuj rękawiczek!) i ostudzenia aż do ok.40°C. Olej kokosowy bardzo szybko się zmydla/gęstnieje, więc temperatura łączenia tłuszczy z ługiem powinna być niewysoka.
7. Zmierz termometrem bezdotykowym temperaturę tłuszczy i ługu, powinna być zbliżona. Następnie ostrożnie, lejąc np. po końcówce blendera wlej ług do rozpuszczonych tłuszczy. U mnie temp. łączenia wynosiła: 35°C tłuszcz ; 37°C ług;
8. Wymieszaj łyżką lub dosłownie bzyknij delikatnie blenderem (nie można długo blendować bo tłuszcz kokosowy szybko się zmydla i gęstnieje) aby dokładnie wymieszać tłuszcz z ługiem;
9. Powstałą w skutek połączenia tłuszczy z ługiem zmydlającą się, już nie przezroczystą masę nazywamy budyniem. Szybko wlej/lub przełóż łyżką gęstniejący budyń do foremek. Ja wybrałam dwie foremki misie i 9szt.małych foremek muszelek;

10. Przykryj/owiń foremki przezroczystą folją spożywczą (NIE aluminiową!) i odstaw (nie na słońcu) w bezpieczne miejsce – mydło nadal ma wysokie, drażniące skórę pH. Mydełka twardnieją i stygną bardzo szybko, ja moje wyjęłam (ręce w rękawiczkach!) z foremek po 4,5h, możesz wyjąć też następnego dnia;
11. Wyjęte z foremek mydełka odstawiamy do dojrzewania. W przypadku mydła gospodarczego nie musi być ono tak długie jak dla mydeł do mycia skóry, ale nadal powinno trochę poleżakować m.in. po to aby spadło pH.

Gotowe mydełka – w całości, w postaci kostek – przechowujemy w chłodnym, zacienionym miejscu, przykryte tak aby nie osadzał się na nich kurz, ale z dostępem powietrza. Może być to kartonowe pudełko po butach (uchylone jeśli mydło jeszcze dojrzewa, potem można zamknąć), lub plastikowe pudełko z zamkniętą pokrywką, jeśli po bokach ma dziury-uchwyty. Plastikowe pudełko wyłóż papierem do pieczenia, w taki sposób aby papier zakrywał również otwory/uchwyty po bokach – ale nie szczelnie, tylko tak aby się nie zakurzyło w środku. Może to być i łubianka przykryta z wierzchu papierem do pieczenia. Moje mydła dojrzewają w pudełkach na lodówce (w rogach gdzie górna obudowa się nie nagrzewa od wewnętrznego mechanizmu!), a po co najmniej 3 miesiącach (lub roku – w przypadku oliwkowego) chowam je do zamkniętych pudełek do szafy/kanapy.

Mydło gospodarcze najlepiej przechowywać w formie małych mydełek w kartonie po herbacie, lub w starte na wiórki np. w szklanym pojemniku spożywczym. Na poniższym zdjęciu widać wiórki powstałe ze starcia dwóch mydełek misiów.

Zastosowanie kokosowego mydła gospodarczego:
- małe mydełka – używane w całości do zapierania plam z tkanin
- mocno myjący płyn do naczyń
- pasta czyszcząca bazowa (delikatna)
- pasta czyszcząca mydlano-sodowa (do płyty kuchennej, piekarnika)
- pasta czyszcząca do skóry, tapicerki, dywanów
1. Małe mydełka – muszelki, używane w całości do zapierania plam na ubraniach, obrusach itp. Przechowuję je w kartonowym pudełku po herbacie.

2. Mocno myjący płyn do naczyń: Aby uzyskać płyn do naczyń należy starte mydło rozwodnić. Proporcje trzeba dodać wedle własnego uznania, bo w miarę jak mydło/wiórki leżą (czekając na wykorzystanie) schną, mają coraz mniej wody, w związku z tym ilość wody potrzebna do rozrzedzenia mydła do pożądanej konsystencji będzie się zmieniać.

a.) Aby uzyskać bardzo gęsty płyn do wiórków mydlanych z mydła kokosowego dodajemy 2razy więcej wody np. do 10g mydła dodamy 20g wody.
b.) Bardzo rzadki płyn (jak mleczko kokosowe) do naczyń dadzą nam proporcje np. 10g mydła i 90g wody.
Jak rozwadniamy mydło? Zalewamy wiórki wybraną ilością chłodnej/lub ciepłej wody (w ciepłej powinno szybciej się rozpuścić) i odstawiamy aż wiórki zmiękną np. na 1-3h. Następnie delikatnie blendujemy miękkie wiórki z wodą aby uzyskać biały płyn do naczyń.

3. Pasta czyszcząca bazowa (delikatna):
Skład:
- 42% mydła (wiórków)
- 58% wody

Rozpuść mydło w proporcjach: 42%mydła i 58% wody. Gdy mydło zmięknie zblenduj na gładką masę/pastę. Powstała piankowa pasta czyszcząca. Jest delikatna dla powierzchni które czyścimy, ale mocna w działaniu;

4. Pasta czyszcząca mydlano-sodowa (do płyty kuchennej, piekarnika):
Skład:
- 50% pasty bazowej
- 50% sody oczyszczonej

Po zrobieniu pasty bazowej dodajemy do niej sodę oczyszczoną w równych proporcjach 1:1, tyle pasty bazowej co sody oczyszczonej. Ten rodzaj pasty świetnie nadaje się do czyszczenia mocno zabrudzonych powierzchni którym nie przeszkadza tarcie drobnymi ziarenkami sody. Czyszczę nią płytę kuchenną i piekarnik. Pasta podobna jest do produktów w postaci mleczka do czyszczenia kuchenek. Aby uzyskać mleczko-należy dodać więcej wody.

5. Pasta czyszcząca do skóry, tapicerki, dywanów: do obu powyższych past dodajemy odrobinę płynnego detergentu – glukozydu kokosowego (lub inny płynny detergent-w ilości zgodnej z widełkami producenta).
Skład (125g):
- pasta bazowa – 60g – 48%
- pasta mydlano-sodowa – 60g – 48%
- glukozyd kokosowy (coco-glucoside) – 5g – 4% (ok.łyżka)
- zapach: naturalny olejek eteryczny np. z apteki lub sztuczna kompozycja zapachowa („olejek zapachowy”) np. magnolia Bamera. Na podane proporcje wystarczy już 11 kropli.

Ta propozycja jest najbardziej zbliżona do oferowanych w sklepach past do czyszczenia skóry/tapicerki, które też są na bazie mydła, są tylko bardziej rozwodnione. Pasta pięknie pachnie, rozsmarowana na wilgotnej powierzchni/lub mokrym zmywakiem daje dużo piany. Pastę po użyciu należy dokładnie spłukać z czyszczonej powierzchni. Stosuję ją do mycia płyty kuchennej, piekarnika, skórzanej kanapy, na plamy na dywanie. Ogólnie wszędzie tam gdzie mój uniwersalny płyn w spryskiwaczu się nie sprawdza, bo potrzeba więcej mocy czyszczącej/tarcia.

Witam, mam pytanie odnoście składnika w przepisie: w jakim celu dodaje się ocet?
Ocet w mydle: utwardza mydło, zapobiega jego pękaniu, „konserwuje” mydło z tłuszczy mniej trwałych, zmniejsza ilość osadu mydlanego-przy używaniu tegoż mydła. Ocet w mydle gospodarczym dodaję ze względu na ostatnią zaletę-zmniejszenie osadu. Zawsze robię gospodarcze z octem, nie mam niestety porównania do takiego samego bez octu-na ile faktycznie zmniejsza ilość osadu.
Przepraszam, pośpieszyłam sie, po czasie jest gęste i kremowe?
Czyli takie jak powinno – to świetnie;) Jak mydło jest świeże to wychodzi konsystencja w sam raz, jak się robi ze starszego (już podsuszonego) to można dodawać troszkę więcej wody – to już kwestia gustu.
Czy olej musi być rafinowany? Mam 1kg oleju nierafinowanego po terminie 🙈
Nie, nie musi, po prostu rafinowany jest tańszy i do mydła zwykle „szkoda” nierafinowanego, pachnącego kokosem, który można wykorzystać np.do peelingu – również po terminie- data ważności to tylko minimalny okres przez który produkt powinien się nie zepsuć, nie znaczy to że po tej dacie jest już nieprzydatny;) ale oczywiście, jeśli masz dużą ilość to może być i do mydła (ale zapach się nie utrzyma).
Chciałam zrobic delikatną pastę ale gdy rozpuscilam w proporcjach podanych 42 -58, wyszło mi bardzo rzadkie mleczko, które się oddziela